«نخستین مناسبات فکری تشیّع؛ بازخوانی مفهوم غلوّ در اندیشه جریان‌های متقدّم امامی» عنوان کتابی است که اخیرا توسط انتشارات دانشگاه امام صادق علیه‌السلام منتشر شده است.
این کتاب که به قلم سیّدمحمّدهادی گرامی روانه بازار کتاب شده، تلاش می‌کند تا قرائتی جدید از تاریخ اندیشه غلوّ در میان شیعیان امامی سده‌های نخست هجری را ارائه کند. کتاب پیش رو با بازخوانی اندیشه جریان‌های نخستین امامیّه درباره مفهوم غلوّ بر پایه الگویی جدید، دریچه‌ای نو به روی پژوهندگان تاریخ اندیشه امامیّه به خصوص در حوزه مباحث مربوط به غلوّ و غلات می‌گشاید.
از نقطه نظر محتوایی گرچه در بخش‌هایی از این کتاب آراء دکتر مدرسی طباطبایی به نقد کشیده شده، امّا با توجه به شیوه نگارش و برخی نتایج که مؤلّف بدان‌ها دست یافته، نمی‌توان آن را از سنخ شماری از نقدهای پیشین بر این کتاب دانست. در واقع مؤلّف تلاش کرده دیالوگی جدید با نویسنده کتاب «مکتب در فرایند تکامل» برقرار کند.
از مطالب خواندنی این کتاب معرفی گروه فکریـ اجتماعی جدیدی تحت عنوان «جریان هشام‌بن‌حکم» در تاریخ متقدم امامیّه است؛ این جریان که شامل شخصیّت‌های برجسته‌ای همچون یونس بن عبدالرحمن و فضل بن شاذان بوده، دیدگاه‌های خاصی درباره جایگاه امامان به خصوص علم آنان داشته‌است.
نویسنده کتاب با مطرح کردن مفهوم جدیدی تحت عنوان «جریان‌سازی» که مؤلف آن را در بررسی تاریخ اندیشه تشیّع مؤلفه‌ای تاثیرگذار می‌داند، این مسئله را عامل اصلی مخدوش شدن چهره بسیاری از شیعیان امامی همچون مفضّل بن عمر، هشام بن حکم، یونس بن عبدالرحمن و ... ذکر می‌کند. نویسنده کتاب همچنین بر این باور است که اعتقاد به عالم ذرّ و باور به سهوالنبی به طور گسترده‌ای تا پیش از شیخ مفید و سیدمرتضی در میان امامیّه رواج داشته است.
سیدمحمدهادی گرامی که اکنون دوره دکتری الهیات را سپری می‌کند، پیشتر، از این پژوهش در قالب رساله کارشناسی ارشد خود در دانشگاه امام صادق علیه‌السلام با راهنمایی دکتر احمد پاکتچی دفاع کرده بود.
کتاب حاضر در هزار و پانصد نسخه و در 328 صفحه رقعی به قیمت هفت هزار تومان توسط انتشارات دانشگاه امام صادق (ع) منتشر شده است.
به نقل از کتاب نیوز
